The New Hybrif

Zaw Zaw Htun
Yesterday at 17:25 · Edited ·
More options

၁၃။

ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္)အသစ္ (The New Hybrid)

အယ္(လ္)ပီလို႕ေခၚၾကတဲ့ ဘာသာစကားအေျချပဳကဗ်ာရဲ႕ ဦးေဆာင္သူတစ္ဦးျဖစ္သူ ႐ြန္ဆစ္လီမန္ဟာ အခု ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္)အသစ္ကို ကဗ်ာတတိယလႈိင္း (Third Wave Poetic) လို႕ ေခၚပါတယ္။ ဒါက သူတို႕အေမရိကန္ကဗ်ာသမိုင္းနဲ႕ ခ်ိန္ထိုးၿပီး ေျပာတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕လူေတြ ဘယ္လႈိင္းေရာက္ေနတယ္ဆိုတာ ခ်ိန္ထိုးၾကည့္ဖို႕လိုပါတယ္။ အိုေက။ ဒီေတာ့ ကာလေ႐ြ႕ေလ်ာမယ္ မႀကံေသးဘူး အဲဒီအေရာကဗ်ာ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္)ဟာ ေနာက္နာမည္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒါ post-avant လို႕ ထင္႐ွားလာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕သိရမွာက အေမရိကန္ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္)မွာ အမည္သံုးမ်ိဳး႐ွိတယ္ ဆိုတာပါ။ အဲဒီ post-avant ဆိုတာႀကီးက ဘယ္လိုဟာႀကီးလဲဆိုတာ ေ႐ွ႕ကတင္ျပမႈေၾကာင့္ ခပ္ေရးေရး ျမင္ႏိုင္ၿပီလို႕ ကၽြန္ေတာ္ မွတ္ယူပါ့မယ္။ ဒီေတာ့ ဘာလုပ္သလဲဆိုတာၾကည့္ဖို႕ လိုအပ္လာပါတယ္။ ဆရာႀကီး ႐ြန္ဆစ္လီမန္ကေတာ့ (ခုနက သူေပးထားတဲ့နာမည္) post-avant လို႕ေခၚၿပီး ကဗ်ာနယ္စည္းမ်ားကို ထိုးေဖာက္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ကဗ်ာအသိမ္းဟာ ေ႐ွး႐ိုးဆန္ၿပီး ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္)ကိုယ္ထည္႐ွိတဲ့ ကဗ်ာကိုလည္း မခ်န္ခဲ့ပါဘူးလို႕ ဆိုပါတယ္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္မွာ လူငယ္တစ္ေယာက္ေပၚလာတယ္။ အဲဒီတုန္းက ခ်ာတိတ္ေပါ့။ စတက္ဖန္ဘန္႕(ထ္)ဆိုတဲ့ ေဝဖန္ေရးနဲ႕ ေလ့လာသူေပါက္စ။ သူက ၁၉၉၈ ကဗ်ာဖတ္ညႊန္း (ရီဗ်ဴး) တစ္ခုမွာ အီလစ္(ဖ္)တစ္ကယ္ (Elliptical)ဆိုတဲ့ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားကို ကိုယ္စားျပဳမယ့္ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားသစ္ကို မိတ္ဆက္ေပးခဲ့တယ္။ (ေနာက္ႀကံဳရင္ အီလစ္(ဖ္)တစ္ကယ္ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားအေၾကာင္း ေရးပါဦးမယ္။) ဒီကေန႕ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္)ဟာ ေ႐ွ႕က ခ်ဥ္းကပ္နည္းျဖစ္တဲ့ ဇတ္ေျပာသူအေနနဲ႕ အေျပာင္းအလဲမ႐ွိ ပထမလူဇတ္ေျပာ (as narrative that presumes a stable first person) အေနနဲ႕ တင္ျပမယ္။ အဲဒီဇတ္ေျပာကိုမွ ၁။ ယာယီအပိုင္းေတြနဲ႕ လာရပ္တန္႕ခ်ိတ္ဆက္မယ္။
၁၄။
ဟိုက္ဘရစ္(ဒ)( Hybrid ) က ဘာလုပ္သလဲဆိုရင္
၁။ ကဗ်ာပံုစံေတြအသစ္လုပ္တယ္ ( renew the forms )
၂။ ကဗ်ာဧရိယာကိုခ်ဲ ႔တယ္ (expand the areas of boundries )
အဲဒီလိုနားလည္တယ္။ ဟုတ္ျပီ ။ ဒီႏွစ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ)ဟာ လူမႈဝန္းက်င္မွာေနရာယူဖို႔ၾကိဳးစားတယ္။ ဒါဆို ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ)ကဗ်ာတို႔ဘယ္လိုဆက္စပ္ေနသလဲ။ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ)ကဗ်ာဟာ ႏိုင္ငံေရးကိုပစ္ပယ္ထားတဲ႔ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားမဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္းအရာ ( Political Issue)ဆိုတာ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ) ကဗ်ာရဲ ႔အလုပ္လို႔ေခၚၾကတဲ႔ အေၾကာင္းအရာျဖစ္ႏိုင္(ျဖစ္ခြင့္ရွိႏိုင္) ျပီးတကယ္လည္း ဟိုက္ဘရစ္(ဒ)ကဗ်ာေတြတည္ေဆာက္တဲ႔အခါမွာ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္းေရးေလ့ရွိပါတယ္ လို႔ ကိုးလ္ဆြမ္ဆန္ကဆိုပါတယ္
အခ်ိဳ႔ဟိုက္ဘရစ္(ဒ)ကဗ်ာဆရာေတြဟာ အသစ္ႏွစ္ခုရဲ ႔ေရာေထြးႏိုင္စြမ္းကို ေအာက္ပါအခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကိုကိုင္စြဲျပီးဖန္တီးၾကပါတယ္။
၁။ ထပ္ေက်ာ့ေရးသားျခင္း(Repetition)
၂။ ျဖတ္ဆက္ေရးသားျခင္း(Collage) တို႔ပဲျဖစ္တယ္။
အဲဒီလိုထပ္ေက်ာ့ေရးသားရာမွာ တူညီေသာအရာေတြကိုဥာဏ္ပညာျဖင့္ ျပဳျပင္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္
''dividing ways''ကို သံုး၍လည္းေကာင္း
ျဖတ္ဆက္ေရးသားရာတြင္ ေပါင္းစပ္ႏိုင္ေသာအရာမ်ားကိုေပါင္းစပ္၍လည္းေကာင္း အသစ္ျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ) ကဗ်ာဆရာေတြဟာ ထူးျခား(strange) ျပီး ဆန္းၾကယ္(odd) သည့္အျပင္ ပံုမွန္မဟုတ္( uncanny) အရာမ်ားကိုေရာစပ္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ဆန္းသစ္ျခင္းရဲ ႔အလြန္ဆီေရာက္ေအာင္သြားၾကပါတယ္။ အဲဒါ့ေၾကာင့္ပဲ အေျခခံအားျဖင့္ ကြဲျပားတဲ႔အသိႏွစ္မ်ိဳးကိုေပါင္းစပ္ဖို႔ျဖစ္လာတယ္။တစ္မ်ိဳးကရိုးရာကဗ်ာက ကန္႔သတ္ထားတဲ႔စည္းကမ္းေတြနဲ႔ကဗ်ာျပဳလုပ္ျခင္းကို လက္ခံတဲ႔အသိနဲ႔ေနာက္တစ္မ်ိဳး ကေတာ့အဲဒီ႔စည္းကမ္းေတြကိုဆန္႔က်င္တဲ႔ အသိတို႔ပဲျဖစ္တယ္။ ေလ့လာရသေလာက္ ကဗ်ာဆရာေတြဟာ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ)ေတြကို အသက္ေလးဆယ္ေလာက္မွာေရးၾကပါတယ္။ အေၾကာင္းက သူတို႔နာမည္မၾကီးခင္ကိုယ္ပိုင္ပံုစံ မရေသးခင္မွာ (လက္မျငိမ္ေသးခင္) စမ္းသပ္ေရးသားထားခဲ႔ၾကတဲ႔ကဗ်ာေတြျဖစ္တယ္လို႔ ကိုးလ္ကျဖစ္ႏိုင္ေခ်ကိုတင္ျပပါတယ္။ ေရွးမ်ိဳးဆက္ကခ်ေပးခဲ႔တဲ႔အရိပ္လႊမ္းမႈေတြတဝက္တပ်က္ပါရွိလာတဲ႔အခါ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္မက ဟိုက္ဘရစ္(ဒ) ေရးသားဖို႔အခြင့္အေရးေပးခဲ႔သလိုျဖစ္ခဲ႔တယ္။ဒီေတာ့ကဗ်ာလႈပ္ရွားမႈအသစ္ေတြရဲ ႔ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ေတြဟာ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ)ပံုစံ ကဗ်ာ ေတြ မရည္ရြယ္ပဲဖန္တီးမိသြားသလိုရွိခဲ႔တယ္။
၁၅။
ကြ်န္ေတာ္က ကိုးလ္ေျပာတဲ႔ေနာက္တစ္ခ်က္ကို ၾကိဳက္ျပန္တယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ Internet
္ကိစၥပါ။ သိတဲ႔အတိုင္းပဲ ၂၁ရာစုအစမွာပဲ Internet နဲ ့IT ရုတ္ခ်ည္းဖြံ ႔ျဖိဳ းလာမႈကို လူသားေတြၾကံဳေတြ ႔ရတယ္။ ဒါဟာ လြန္ခဲ႔တဲ႔ႏွစ္တစ္ရာ ( ရာစုႏွစ္တစ္ခု) ဆီက ေလယာဥ္ပ်ံတီထြင္မႈလိုပါပဲ ။ Imternet နဲ႔ IT ဖြံ ႔ျဖိဳးမႈဟာ ကဗ်ာေရးသူေတြကိုရိုက္ခတ္ပါတယ္။ အရင္ကေတာ့ကဗ်ာဆရာေတြဟာ သူတို႔ကဗ်ာကိုလူသိေစခ်င္ရင္လူအမ်ားေရွ႕ထြက္ရြတ္ဖို႔ပဲရွိပါတယ္။ လူထုေရွ႕ရြတ္ဆိုတင္ဆက္မႈေပါ့။
အခုေတာ့ေျပာင္းလည္းသြားျပီ။ Internet ကတဆင့္ မိမိတို႔ကဗ်ာကို တင္ျပႏိုင္ပါျပီ။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ကဗ်ာေတြကိုဖန္တီးတဲ႔အခါ စကၠဴစာမ်က္ႏွာကပဲ လုပ္ႏိုင္သေလာက္ပဲကြ်န္ေတာ္တို႔ဖန္တီးခြင္႔ရွိပါတယ္။ ပံုစံကိုသိပ္ကစားလို႔မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဝက္ဘ္ေပၚမွာေတာ့Software အကူအညီနဲ႔ကဗ်ာေတြကိုစိတ္ရွိလက္ရွိဖန္တီးလို႔ရသြားတယ္။ အဲဒီမွာအင္တာနက္ဂ်ာနယ္နဲ႔ မဂၢဇင္းေတြေပၚလာတယ္။ ဒီ အီလက္ထေရာနစ္ကဗ်ာေတြဟာ ပရင့္မီဒီယာ ရဲ႕အျခားလမ္း (alternative) တစ္ခုပါပဲ။ ဒါတင္မကေသးဘူး ကဗ်ာရဲ ထင္ရွားတဲ႔ပံုစံေတြကိုကစားတာမ်ိဳးနဲ႔ လူ႕အေျခခံကဗ်ာအစိတ္အပိုင္းကိုခြဲထြက္ေရြ ႔လ်ားေစတာမ်ိဳး (incorporating moving) ပံုေျပာင္းေစတာမ်ိဳး ( transforming elements) ဗြီဒီယိုဖိုင္လုပ္ျပတာမ်ိဳး ( Video Clips) အသံထည့္ေပးလိုက္မ်ိဳး ( audio dimension) ေတြျပဳလုပ္ျပီးကဗ်ာဖတ္သူကိုတင္ဆက္ႏိုင္ခဲ႔တယ္ ။တခ်ိဳ ႕ကေတာ့ ဟိုက္ပါခ်ိတ္ဆက္စာသား ( hypertext ) ကိုဖတ္သူဆီပို႔ျပီး သက္ဆိုင္ရာ Websiteေတြနဲ႔ခ်ိတ္ဆက္တင္ျပၾကပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ဆရာမကိုးလ္ေရးခဲ႔သလို ကမ ၻာတဝွမ္း ကဗ်ာေရးသားမႈနဲ႔ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝမႈဟာ ယခုအခ်ိန္မွာေတာ့ၾကီးထြားဖြံ ႔ျဖိဳးလာပါျပီ။ ေန႔စဥ္ကိစၥလို အင္တာနက္သတင္းအခ်က္အလက္ရွာဖို႔နဲ႔ ေဖ်ာ္ေျဖမႈ အတြက္သံုးေနတဲ႔လူေတြဆီကို ကဗ်ာ ဟာ ျဖန္႔က်က္ထိေတြ ႔ဖို႔ၾကိဳးစားေနလွ်က္ပါပဲ။ အဲဒီ႔အရာေတြဟာ ကဗ်ာဟန္ (သို႔) ကဗ်ာပံုစံထဲကို ဝင္ေရာက္ေနရာယူတာ ဒါမွမဟုတ္ ကဗ်ာအေပၚသက္ေရာက္တာေတြပါ။ ၂၀ရာစုမွာ စာစီစာရိုက္ ( typeseting ) ဒီဇိုင္း (design) နဲ႔ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝမႈ ( printing) ဟာ တဆစ္ခ်ိဳးေျပာင္းလည္းသြားပါတယ္။ အဲဒီက ဘာမ်ားခ်န္ရစ္ခဲ႔ျပီးဘယ္ေနရာဆီပို႔ေပးလိုက္သလဲ။

၁၆။
ဟိုက္ဘရစ္ဒ္ဆိုတာသိပ္ေထြေထြထူးထူးမဟုတ္ဘူး။ လီနီယာဇတ္ေျပာပါမယ္။အဲဒီ႔ဇာတ္ေျပာကိုမွ
၁။ ယာယီအပိုင္းေတြနဲ႕လာရပ္တန္႔ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း( disrupting the linear temporal path)
၂။ ပံုမွန္ခ်ိတ္ဆက္ဝါက်မ်ားကိုကစင့္ကလ်ားျဖစ္ေစျခင္း( scrambling the normal synctactical sequence)
၃။ ဆန္းသစ္( အေရးအသားခံစားမႈ )ကိုသိသာထင္ရွားေအာင္ျပဳလုပ္ေရးသားထားတဲ႔ အေရးအသားပံုစံ
( recognizably experimental mood )
(က) ဆက္စပ္က်ိဳးေၾကာင္းမဲ႔စာသားျဖစ္မႈ ( illogicality)
(ခ) ျဖာထြက္အပိုင္းအစမ်ားျဖစ္မႈ ( Fragmentation )
၄။ ေခတ္ေပၚလူသံုးမ်ားတဲ႔ အေနအထားျဖစ္ေပမယ့္တရားဝင္အဓိပၸါယ္မသတ္မွတ္ရေသးတဲ႔ ေဝါဟာရသစ္ ( neologism )ေတြအျပည့္ေရးဖြဲ ႔ေပမယ့္ ေရွးရိုးရာအဖြဲ ႔နဲ႔ေရးဖြဲ ႔ပံု(composed entirely of neologisms but based on ancient traditions)
၅။ ကဗ်ာရဲ ႔မူလပံုမွန္အလုပ္ ( Conventional Work )
(က) ဆီေလ်ာ္ေအာင္တင္ျပမႈ ( Coherence )
(ခ) ပံုမွန္ခ်ိတ္ဆက္တင္ျပမႈ
( linerity)
(ဂ) ပံုမွန္ဖြင့္ဟမႈ ( Formal Clarity )
(ဃ) ဇာတ္ေျပာ ( narrative)
(င) မေျပာင္းလဲေသာခ်ဥ္းကပ္မႈ ( firm closure )
(စ) သေကၤတျပဳအသံ ( symbolic resonance)
(ဆ) မေျပာင္းလဲတဲ႔အသံ ( stable voice)
စတဲပံုမွန္ကဗ်ာဝိေသသေတြပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ယေန႔ေခတ္ကဗ်ားအဖြဲ ႔မ်ားျဖစ္ၾကတဲ႔
(၁။)အစီအစဥ္မဲ႔တင္ျပမႈ ( non- linearity )
(၂။ )မတူေသာအရာမ်ားယွဥ္တြဲေဖာ္ျပမႈ ( juxtaposition)
(၃။) ကြဲလြဲမႈ ( rupture )

(၄) အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာျပန္႕ႀကဲတင္ျပမႈ (Fragmentation)
(၅) ကဗ်ာကာရန္နဲ႕လကၤာရကိရိယာမ်ားအား မပါဝင္ဘဲေရးသားျခင္းပံုစံ (open form)
(၆) အေၾကာင္းအရာေပါင္းစံုေရာယွက္ေရးသားျခင္း (multiple perspectives)
တို႕ျဖင့္ အသစ္နဲ႕အေဟာင္းနည္းစနစ္မ်ားေရာေႏွာ၍ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္)ကဗ်ာဆရာမ်ားက ေရးသားၾကသည္။” လို႕ ကိုး(လ္)ဆြမ္ဆန္က သူ႕ရဲ႕ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္)ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္အမွာစာမွာ ေရးတယ္။
ဒီေတာ့ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္)ကဗ်ာဆရာေတြက အျခားကဗ်ာဆရာေတြထက္ ကဗ်ာတည္ေဆာက္ဖို႕ ကိရိယာပိုမ်ားမ်ားရတယ္။ သူတို႕ သတ္မွတ္လိုက္တဲ့ “ေဘာင္” က ပိုက်ယ္တာကိုး။ အိုေက။ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္)ကဗ်ာရဲ႕အလွဟာ ကဗ်ာဖန္တီးသူ (ဝါ) ေရးသူရဲ႕ အတြဲအစပ္ကၽြမ္းက်င္မႈေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ အထက္ေဖာ္ျပပါနည္းစနစ္ေတြဟာ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ္) ကဗ်ာဆရာေတြရဲ႕ လက္ထဲမွာ တစ္ခုနဲ႕တစ္ခု အျပန္အလွန္တြဲဖက္ပံုေပၚ မူတည္ၿပီး အေျပာင္းအလဲ ႀကီးမားစြာ ျဖစ္သြားႏိုင္ၾကပါတယ္။

အေမရိကန္ ဟိုက္ဘရစ္(ဒ)အသစ္ (New American Hybrid Poetry) ေပါင္းခ်ဳပ္အမွာထဲမွာ ဆရာမ ကိုး(လ္)ဆြမ္ဆန္ ေျပာတာေလး ျပန္ေျပာရရင္ ကိုး(လ္)က အဲဒီအမွာစာမွာ ဆန္းသစ္အေရးအသား (အေရးအသားခံစားမႈကို သိသာထင္႐ွားေအာင္ ျပဳလုပ္တဲ့ အေရးအသားပံုစံ) (recognizably experimental mood) ဆိုတဲ့ စကားလံုးေနာက္မွာ သူမျဖည့္ေပးလိုက္တဲ့ နည္းစနစ္ေတြကို ၾကည့္ရေအာင္။ (သူမစကားထဲက “experimental” စနစ္တခ်ိဳ႕ကို ထုတ္ႏႈတ္ၾကည့္ပါတယ္။
(က) ဆက္စပ္က်ိဳးေၾကာင္းပဲ စာသားျဖစ္မႈ (illogicality)
(ခ) ျဖာထြက္အပိုင္းအစမ်ားျဖစ္မႈ (Fragmentation)
(ဂ) ေခတ္ေပၚလူသံုးမ်ားေဝါဟာရ ျဖစ္ေပမယ့္ တရားဝင္အဘိဓါန္ မသတ္မွတ္ရေသးတဲ့ ေဝါဟာရသစ္
(ဃ) အစီအစဥ္မဲ့တင္ျပမႈ (non-linearity) နဲ႕ အဆံုးသတ္မဲ့မႈ (open ending)
(င) မတူေသာအရာမ်ား ယွဥ္တြဲေနရာခ်မႈ (juxtaposition) နည္းစနစ္
(စ) ကြဲလြဲေစမႈ (ဖတ္သူအား) (rupture) ေတြလို႕ ဆိုတယ္။
ဒါေတြက ႐ိုးရာကဗ်ာရဲ႕ လကၡဏာေတြကို ေတာ္လွန္ေရးတာပဲ။ ဆန္းသစ္ပစ္တာပဲ။ ဒါကို သူတို႕က “EP” နည္းစနစ္ ေတြလို႕ ဆိုတာကိုး။ ေ႐ွ႕ကလူေတြ EP ကို ေတာ္ေလွ်ာက္လုပ္ခဲ့လို႕ ဒီေနရာကို ေရာက္လာတာပါ။ ဒါေတြဟာ ကဗ်ာရဲ႕ မူရင္းအလုပ္ေတြျဖစ္တဲ့ (ေ႐ွ႕ေမးခြန္းမွာေရးၿပီး) “Conventional Work” လို႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေျပာေနတဲ့
(က) ဆီေလ်ာ္ေအာင္ တင္ျပမႈ (Coherence)
(ခ) ပံုမွန္ခ်ိတ္ဆက္ဖြင့္ဟျပမႈ (Linearity and Formal Clarity)
(ဂ) သဘာဝက်မႈ (Spontaneous)
(ဃ) ေနာက္ခံ အဓိပၸါယ္ပါဝင္မႈ (Translogical)

(င) သိမ္ေမြ႕ဝိေသသျပဳမႈ (Decorous)

ေတြကေန ဆန္းသစ္ပစ္လိုက္တာပါ။ ဒီအခ်က္ေတြကိုေတာ့ လက္ကိုင္ထားဖို႕ လိုပါတယ္။

ကဗ်ာေဝဖန္ေရးနဲ႕ ပညာရွင္ မာေဂ်ာ္ရီပါးေလာ့ (Marijorie Perloff) နဲ႕ အင္တာဗ်ဴးကို ဖတ္ရေတာ့ နည္းနည္းမွ်ေဝေပးခ်င္လာလို႕ ဆက္ေရးမိတာပါ။ စာမ်က္ႏွာ ၂၆ မွာ မာေဂ်ာ္ရီနဲ႕ အင္တာဗ်ဴးကို ဘာသာစကား၏ စိန္ေခၚမႈ (The Challenge of Language)လို႕ ေခါင္းစဥ္တပ္ထားပါတယ္။ အဖြင့္ေမးခြန္းကေတာ့ သင္၏ ယေန႕ေခတ္ ဆန္းသစ္ကဗ်ာ ေပၚမွာ သေဘာထားေလးသိပါရေစလို႕ ေမးထားပါတယ္။ မာေဂ်ာ္ရီကို စေမးတဲ့ အဲဒီေမးခြ
န္း (What is your opinion of Contemporary "EXPERIMENTAL" Poetry? )ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အျငင္းပြားေနတဲ့အခ်က္နဲ႕ အံဝင္ခြင္က် ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီေနရာ ေမးခြန္းေမးသူရဲ႕ စကားလံုး အသံုးျပဳမႈပါပဲ။ "Contemporary Experimental Poetry" ဟာ Poetry ကို နာမဝိေသသနအသံုးနဲ႕ ေရးထားတယ္။ ဒီေတာ့ "Experimental"ကို သိဖို႕လိုပါတယ္။ စိတ္ကူးယဥ္ေရးဖြဲ႕မႈ မဟုတ္။ သီအိုရီ တစ္ခုထဲကိုအေျခခံမႈမဟုတ္။ ေန႕တဓူဝႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳ၊ပဋိပကၡကိုမူလရိုးရာကဗ်ာကခြဲထြက္ေရးတယ္လို႕ သတ္မွတ္လို႕ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယေန႕ေခတ္ကဗ်ာကို ဘယ္လိုျမင္သလဲလို႕ ေမးတာပါ။ မာေဂ်ာ္ရီဟာ အဲဒီ "Experimental" ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို စမ္းသပ္ဆိုတဲ့အဘိဓါန္အနက္နဲ့သံုးစြဲဖို႕ လက္မခံခဲ့ဘူး။ သူဘာေျပာသလဲ ၾကည့္ရေအာင္….။

"To begin with, I don't especially care for the word "EXPERIMENTAL" which implies that the poetry in question is just an experiment, which it may well fail. I imagine Baudelaire being called an experimental poet. Or Rimbaud. I prefer the adjective "radical" or "oppositional" or even the familiar epithet "avant-garde".

(Conducted Interview by Enrique Mallen
April, 2007 at "The Poetry of the Americas" conference, Texas A&M University)
"
စၿပီးေျပာရရင္ေတာ့ျဖင့္ Experimental ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို အထူးသျဖင့္ ဘဝင္မက်ဘူး။ အဲဒီအဓိပၸါယ္ေၾကာင့္ ကဗ်ာကို ေမးခြန္းထုတ္ႏိုင္တာက စမ္းသပ္အေတြ႕အႀကံဳတစ္ခုပဲ ဆိုသလိုျဖစ္သြားၿပီး အဓိပၸါယ္ေကာက္ လံုးလံုးလ်ားလ်ား မွားသြားမယ္။ စဥ္းစားၾကည့္ေလ ေဘာ္လဒဲယားကို Experimental လို႕ ေခၚသလို အာသာရင္းဘိုးကိုလည္း ေခၚၾကတာပဲ။ ကၽြန္မကေတာ့ နာမဝိေသသနအေနနဲ႕ Radical မူလလက္ေဟာင္းကိုေတာ္လွန္ေသာ ဒါမွမဟုတ္ "Oppositional" (မူလအားဆန္႕က်င္ေသာ)ကို သံုးခ်င္တယ္။ ရင္းႏွီးေနၿပီးသား အႏုပညာေတာ္လွန္ေရး "Avant-garde" လို႕ ေရးရင္လဲ ရတယ္။ "

လို႔ဆိုခဲ့ပါတယ္။